سیستم اطفا حریق اتاق سرور و دیتا سنتر: اعلام و اطفای حریق حرفه‌ای

در دنیای امروز، با افزایش وابستگی سازمان‌ها به فناوری اطلاعات و رشد چشمگیر حجم داده‌ها، سیستم‌های اطفا حریق اتاق سرور به عنوان یک نیاز حیاتی برای حفظ امنیت و کارایی تجهیزات الکترونیکی شناخته می‌شوند. این سیستم‌ها نه تنها به جلوگیری از آتش‌سوزی و خسارات مالی ناشی از آن کمک می‌کنند، بلکه با تضمین حفظ اطلاعات حساس و حیاتی، به ادامه فعالیت‌های تجاری در شرایط بحرانی یاری می‌رسانند. 
با استفاده از اعلام و اطفای حریق حرفه‌ای و مدرن، این سیستم‌ها به طور موثر به شناسایی و کنترل خطرات آتش‌سوزی در محیط‌های حساس می‌پردازند و از بروز آسیب‌های جدی به تجهیزات و زیرساخت‌های اطلاعاتی جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، سرمایه‌گذاری در چنین سیستم‌هایی نه تنها امنیت فیزیکی بلکه امنیت اطلاعات را نیز تامین می‌کند.

اهمیت حفاظت از تجهیزات IT و سرورها در برابر خطر آتش‌سوزی

ایمن‌سازی سرور از اهمیت بالایی برخوردار است و دلایل متعددی وجود دارد که باید توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشید. یکی از بزرگ‌ترین دلایل، امنیت اطلاعات حساس و حیاتی است که در اتاق سرور ذخیره می‌شود. این اطلاعات شامل جزئیات کسب‌وکار، داده‌های مشتری و کارمندان، و ارقام درآمد است که محافظت از آن‌ها برای ادامه حیات کسب‌وکار شما ضروری خواهد بود.
داده‌های رمزگذاری‌شده و اطلاعات شخصی معمولا در اتاق‌های سرور نگهداری می‌شوند. در صورت دسترسی غیرمجاز به این داده‌ها، هویت افراد ممکن است در معرض خطر سرقت قرار گیرد و سیستم‌ها به خطر بیفتند. همچنین، خطراتی مانند سیل و آتش‌سوزی نیز می‌تواند تهدیدی برای مراکز داده و اتاق‌های سرور باشد. بنابراین، نیاز به سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور و تجهیزات اطفاء حریق بیش از پیش احساس می‌شود.

انواع سیستم‌های اطفای حریق اتاق سرور:

در اینجا به بررسی انواع سیستم‌های اطفاء حریق اتاق سرور و مقایسه آن‌ها از نظر کارایی، ایمنی، و هزینه خواهیم پرداخت. این سیستم‌ها برای حفاظت از تجهیزات الکترونیکی در برابر آتش‌سوزی طراحی شده‌اند و بر اساس استاندارد NFPA 2001، بهترین گزینه‌ها شامل گازهای خنثی و پاک هستند.

سیستم‌های مواد پاک‌کننده شیمیایی

این سیستم‌ها از جمله مهم‌ترین روش‌ها برای اطفا حریق اتاق سرور هستند. مواد مورد استفاده شامل:
⦁    FM-200 (HFC-227ea)
⦁    Novec 1230
⦁    ECARO-25 (HFC-125)

این مواد دارای واکنش سریعی در برابر آتش هستند و بدون آسیب به تجهیزات الکترونیکی عمل می‌کنند. همچنین، پس از عملکرد، هیچ باقی‌مانده‌ای به جا نمی‌گذارند که این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا به عنوان گزینه‌ای بی‌خطر برای سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور شناخته شوند.
سیستم‌های گازهای بی‌اثر
در این سیستم‌ها، از گازهایی مانند نیتروژن و آرگون استفاده می‌شود. این گازها سطح اکسیژن را کاهش می‌دهند و از آتش‌سوزی جلوگیری می‌کنند. 
⦁    کارایی: موثر در جلوگیری از احتراق.
⦁    ایمنی: بی‌خطر برای انسان و محیط زیست.
⦁    هزینه: معمولا مقرون‌به‌صرفه‌تر از مواد شیمیایی است.
سیستم CO2
این سیستم با استفاده از دی‌اکسید کربن، سطح اکسیژن را به حدی کاهش می‌دهد که آتش‌سوزی امکان‌پذیر نباشد. 
⦁    کارایی: بسیار موثر در خاموش کردن آتش، اما می‌تواند خطرناک باشد.
⦁    ایمنی: خطرناک برای انسان در محیط‌های بسته.
⦁    هزینه: هزینه‌های نگهداری بالاتری نسبت به سیستم‌های گازهای خنثی دارد.
سیستم آب – کف
این سیستم‌ها با تولید قطرات آب بسیار ریز عمل نموده و به از آب کمتری نسبت به آب‌پاش‌های سنتی استفاده می‌کنند.
⦁    کارایی: موثر در اطفا حریق، اما ممکن است برای تجهیزات الکترونیکی مضر باشد.
⦁    ایمنی: می‌تواند برای تجهیزات حساس مشکل‌ساز باشد.
⦁    هزینه: هزینه‌های اولیه پایین‌تر، اما ممکن است نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری داشته باشد.
مقایسه کلی سیستم‌های اطفاء حریق اتاق سرور به این صورت است:
 

با توجه به بررسی‌های فوق، برای اطفا حریق دیتا سنتر، استفاده از سیستم‌های گازهای خنثی مانند FM-200 و Novec 1230 به دلیل ایمنی و عدم آسیب به تجهیزات، گزینه‌های بهتری محسوب می‌شوند. این سیستم‌ها مطابق با استاندارد NFPA 2001، به عنوان بهترین انتخاب برای حفاظت از تجهیزات حساس در اتاق‌های سرور و دیتا سنترها توصیه می‌شوند.

نقش سیستم اعلام حریق در تشخیص سریع و جلوگیری از گسترش آتش

وظیفه اصلی سیستم‌های اطفاء حریق اتاق سرور، شناسایی سریع آتش‌سوزی و هشدار به ساکنان است تا از وقوع خسارات جانی و مالی جلوگیری شود. این سیستم‌ها با بهره‌گیری از تجهیزات مختلف مانند دتکتورها، آژیرها، فلاشرها و کنترل پنل‌ها عمل می‌کنند. این تجهیزات می‌توانند به صورت خودکار یا دستی فعال شوند.
در زمینه سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور، دتکتورها به محض تشخیص هرگونه نشانه‌ای از آتش، به سرعت عمل کرده و سیگنالی به کنترل پنل ارسال می‌کنند. سپس کنترل پنل به طور خودکار آژیرها و فلاشرها را فعال مینماید تا ساکنین را از خطر آتش‌سوزی مطلع سازد. این ویژگی‌ها به ویژه در اطفا حریق دیتا سنتر حائز اهمیت است، زیرا تجهیزات الکترونیکی نیاز به محافظت ویژه‌ای دارند و هر تاخیری می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد.

معرفی تکنولوژی‌های مختلف اعلام حریق 

استفاده از دتکتورها در اطفاء حریق دیتا سنتر و اتاق‌های سرور، تضمین‌کننده ایمنی تجهیزات و جلوگیری از خسارات احتمالی ناشی از آتش‌سوزی خواهد بود. در ادامه به بررسی تکنولوژیهای مختلف این تجهیزات خواهیم پرداخت.
⦁    حرارتی:
این دتکتورها دارای سنسورهایی هستند که به حرارت حساس‌اند و عملکردشان مشابه فیوزهای برق می‌باشد. دتکتورهای حرارتی از یک آلیاژ یوتکتیک تشکیل شده‌اند که در دماهای خاصی از حالت جامد به مایع تبدیل می‌شود و این تغییر باعث فعال شدن هشدار می‌گردد.
⦁    دودی
دتکتورهای دودی نیز بخش دیگری از اطفاء حریق اتاق سرور را تشکیل می‌دهند. این دتکتورها با شناسایی دود، سیگنال هشدار به کنترل پنل مرکزی ارسال می‌کنند و دارای دو نوع اصلی دتکتور دودی خطی و نقطه‌ای هستند.
⦁    ترکیبی
دتکتورهای ترکیبی یا چند سنسوری، ورودی‌های دریافتی از سنسورهای حرارتی و اپتیکال را با یکدیگر ترکیب می‌کنند. این دتکتورها با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده، پاسخ مناسبی به کنترل پنل ارسال می‌کنند و برای واکنش به طیف وسیعی از آتش طراحی شده‌اند.
⦁    کربن مونوکسید
دتکتورهای کربن مونوکسید یا دتکتورهای CO، به عنوان بخشی از سیستم اعلام حریق اتاق سرور، می‌توانند سطح کربن مونوکسید موجود در هوا را شناسایی کرده و آتش‌سوزی را تشخیص دهند. این دتکتورها با دتکتورهای خانگی کربن مونوکسید متفاوت هستند و معمولا حساس‌تر عمل می‌کنند. سلول‌های الکتروشیمیایی موجود در آن‌ها به طور خاص برای شناسایی کربن مونوکسید طراحی شده‌اند.

استانداردهای بین‌المللی اطفا حریق برای اتاق سرور و دیتا سنتر

استانداردهای بین‌المللی اطفا حریق برای اتاق سرور و دیتا سنترها به عنوان راهنماهایی ضروری در حفاظت از تجهیزات الکترونیکی و داده‌ها عمل می‌کنند. این استانداردها با تعیین الزامات و بهترین شیوه‌ها، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا سیستم‌های اطفا حریق موثر و ایمن را پیاده‌سازی کنند. رعایت این استانداردها نه تنها خطر آتش‌سوزی را کاهش می‌دهد، بلکه به حفظ اطلاعات و افزایش کارایی عملیاتی نیز کمک می‌کند.
⦁    استاندارد NFPA 2001: 
این استاندارد به معرفی انواع گازهای اطفا حریق پرداخته و بر استفاده از سیستم‌های اطفاء حریق با گازهای پاک مانند CO₂، FM200، NOVEC1230 و گازهای بی‌اثر تاکید دارد. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهترین گزینه‌های اطفای حریق را برای حفاظت از تجهیزات الکترونیکی و داده‌ها انتخاب کنند.
⦁    استاندارد NFPA 12:  
این استاندارد به کاربرد گاز CO₂ در سیستم‌های اطفا حریق می‌پردازد و الزامات و دستورالعمل‌های لازم برای نصب و راه‌اندازی این سیستم‌ها را مشخص می‌کند. این استاندارد به ویژه در مکان‌هایی با خطر آتش‌سوزی بالا، مانند اتاق‌های سرور و دیتا سنترها، کاربرد دارد.
⦁    استاندارد NFPA 75:  
این استاندارد الزامات حفاظت در برابر آتش‌سوزی برای اتاق‌های سرور را مشخص می‌کند و به طراحان و مهندسان راهنمایی می‌کند تا سیستم‌های اطفاء حریق را به شکلی موثر و مطابق با الزامات ایمنی نصب کنند.
⦁    استاندارد ISO/IEC 27001:  
این استاندارد به الزامات سیستم مدیریت امنیت اطلاعات می‌پردازد و یکی از جنبه‌های حیاتی این سیستم، حفاظت از داده‌ها در برابر آتش‌سوزی و خطرات ناشی از آن است.
⦁    استاندارد EN 12845: 
این استاندارد الزامات طراحی و نصب سیستم‌های اطفای حریق ثابت را تعیین مینماید و به اطمینان از کارایی و ایمنی این سیستم‌ها در مراکز داده کمک می‌کند.

⦁    ASHRAE Guideline 9  
این دستورالعمل‌های فنی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در سیستم‌های HVAC ارائه شده است و به کارگیری این سیستم‌ها در اتاق‌های سرور و دیتا سنترها برای حفظ دما و رطوبت مناسب و جلوگیری از آتش‌سوزی حیاتی است.
طراحی و نصب سیستم‌های اطفا حریق اتاق سرور و دیتا سنترها باید بر اساس این استانداردهای بین‌المللی انجام شود تا ایمنی و کارایی لازم تضمین گردد.

اهمیت رعایت استانداردها برای امنیت و عملکرد صحیح سیستم‌ها

رعایت استانداردها در زمینه اطفا حریق اتاق سرور و اطفاء حریق دیتا سنتر از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این استانداردها به‌عنوان چارچوبی برای طراحی و اجرای سیستم‌های ایمن و کارآمد عمل می‌کنند. اولین و مهم‌ترین هدف این استانداردها، تضمین امنیت اطلاعات و حفاظت از تجهیزات الکترونیکی در برابر خطرات آتش‌سوزی است. به‌ویژه در سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور، عدم رعایت استانداردها می‌تواند منجر به خسارات مالی و اطلاعاتی قابل توجهی شود.
همچنین، رعایت این استانداردها به عملکرد صحیح اعلام حریق اتاق سرور کمک می‌کند و باعث می‌شود که سیستم‌ها به‌صورت بهینه عمل نمایند و واکنش مناسبی در برابر آتش‌سوزی‌های احتمالی داشته باشند. در نهایت، این امر باعث افزایش اعتماد سازمان‌ها به سیستم‌های خود و کاهش ریسک‌های ناشی از آتش‌سوزی می‌شود. با توجه به اهمیت داده‌ها و تجهیزات در دنیای امروز، توجه به این استانداردها برای هر سازمانی حیاتی است.

مزایا و معایب سیستم‌های اطفا حریق بدون آب

سیستم‌های اطفاء حریق دیتا سنتر به عنوان یکی از گزینه‌های موثر برای جلوگیری از آتش‌سوزی در محیط‌های حساس و الکترونیکی شناخته می‌شوند. این سیستم‌ها به ویژه در فضاهایی که تجهیزات حساس به آب وجود دارد، مزایای ویژه‌ای دارند. در ادامه از مقاله بست آلارم به بررسی مزایا و معایب این سیستم‌ها خواهیم پرداخت.
مزایا:
⦁    مناسب برای محیط‌های سرد.
⦁    عدم رسانایی الکتریکی.
⦁    سرعت عمل بالا.
⦁    کارایی در انواع آتش‌سوزی.
⦁    مناسب برای محیط‌های حساس به آب.
معایب:
⦁    مشکلات تنفسی ناشی از استنشاق پودر خشک.
⦁    تهنشین و فشرده شدن پودر خشک در کپسول‌ها.
⦁    خطر پراکنده شدن پودر توسط باد.
⦁    نیاز به شارژ مجدد پس از استفاده.
⦁    خورندگی پودرها و آسیب به محیط.
⦁    هزینه بالای نصب و نگهداری.
با توجه به مزایا و معایب سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور، انتخاب این نوع سیستم باید با دقت انجام شود. متخصصان باید با توجه به نیازها و ویژگی‌های هر محیط، بهترین راهکار را برای اعلام حریق اتاق سرور و اطفا حریق دیتا سنتر انتخاب کنند. در نهایت، اجرای یک سیستم موثر و ایمن می‌تواند به حفظ امنیت تجهیزات و اطلاعات حیاتی کمک کند.

چرا استفاده از سیستم‌های بدون آب برای اتاق‌های سرور و دیتاسنتر مناسب‌تر است?

استفاده از سیستم‌های اطفا حریق بدون آب در اتاق‌های سرور و دیتاسنتر به چند دلیل مناسب‌تر است. 
⦁    اولا، تجهیزات الکترونیکی در برابر آب بسیار آسیب‌پذیر هستند و استفاده از آب در اطفا حریق اتاق سرور می‌تواند خسارات جدی به بار آورد. 
⦁    ثانیا، این سیستم‌ها سرعت عمل بالایی دارند و در مواقع اضطراری به سرعت واکنش نشان می‌دهند که به کاهش خسارات مالی و اطلاعاتی کمک می‌کند. 
⦁    ثالثا، سیستم‌های بدون آب در محیط‌های با دمای پایین نیز کارایی بالایی دارند و خطر یخ‌زدگی را کاهش می‌دهند. 
در نتیجه، این ویژگی‌ها موجب می‌شود که سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور و اطفا حریق دیتا سنتر انتخابی ایمن و کارآمد باشند.

بهترین راه خرید سیستم اطفا حریق برای اتاق سرور

بر اساس استاندارد NFPA 2001، بهترین گزینه برای اطفا حریق اتاق سرور مرکزی، استفاده از گازهای خنثی و پاک است که به عنوان Clean Agent شناخته می‌شوند. از جمله این گازها، FM200 و IG هستند که به ویژه در مکان‌هایی با تجهیزات الکترونیکی و مواد قابل اشتعال مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
انتخاب این گازها به دلیل عدم آسیب به تجهیزات الکترونیکی و عدم باقی‌ماندن هیچگونه گرد و غبار پس از عملکرد، گزینه‌ای ایمن و موثر برای سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور به شمار می‌رود. همچنین، بی‌خطر بودن این گازها برای افراد، آنها را به جایگزینی مناسب برای گازهای سمی مانند CO2 تبدیل کرده است، که در نهایت منجر به افزایش کارایی اطفا حریق دیتا سنتر می‌شود.

راهنمایی برای نصب و نگهداری صحیح سیستم‌های اطفا حریق

برای نصب سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور، ابتدا مدار قطع‌کننده روی پانل سرویس را خاموش کنید و با استفاده از تستر ولتاژ غیر تماسی، وجود ولتاژ در سیم‌های مدار شاخه‌ای را بررسی کنید. در صورت عدم وجود ولتاژ، عایق ۳/۴ را از سیم‌های ورودی به پانل کنترل آتش بردارید و از نوارسنج برای اندازه‌گیری سیم‌ها استفاده کنید. 
سپس، نوار ترمینال ورودی برق AC را در پانل زنگ هشدار قرار دهید و سیم‌های مشکی و سفید را به ترتیب به ترمینال‌های “L” و “C” وصل نمایید. 
بعد از آن، نوارهای ترمینال "منطقه" را پیدا کرده و سیم‌های حلقه‌ای را به پایانه‌های "+" و "–" متصل کنید. برای هر حلقه سنسور، E.O.L. مقاوم یا خازن را بین پایانه‌های "+" و "–" وصل نمایید تا جریان آژیر به درستی تعیین شود. در نهایت، مدارشکن را روشن کرده و بر روی "ON" قرار دهید تا اعلام حریق اتاق سرور فعال گردد و از ایمنی اطفا حریق دیتا سنتر اطمینان حاصل کنید.

نتیجه گیری

در پایان، سیستم‌های اطفا حریق اتاق سرور و دیتا سنتر به عنوان یک سرمایه‌گذاری ضروری در عصر دیجیتال شناخته می‌شوند که می‌توانند تاثیرات بسیار مثبتی بر امنیت و پایداری کسب‌وکارها داشته باشند. با بهره‌گیری از اعلام و اطفای حریق حرفه‌ای، سازمان‌ها قادر خواهند بود تا خطرات ناشی از آتش‌سوزی را به حداقل رسانده و در عین حال از داده‌ها و تجهیزات حیاتی خود محافظت کنند. 
بنابراین، انتخاب و پیاده‌سازی سیستم‌های پیشرفته و موثر در این حوزه نه تنها از خسارات مالی جلوگیری می‌کند، بلکه به حفظ اعتماد مشتریان و تضمین تداوم فعالیت‌های تجاری در شرایط بحرانی کمک شایانی خواهد کرد.
 

سوال متداول